Turistens ti bud

Dei fleste folkegrupper burde ha sine ti bud. Ti bud for folk som arbeider på 7-Eleven. Ti bud for folk som syklar i Nordmarka. Ti bud for folk som går med aviser. Ti bud for folk som sel sko. Ti bud for italienske damer som arbeider i klesbutikk. (Det er til dømes veldig dårleg butikk å smelle til med "It's too small!" når norske, passe store jenter kjem ut av eit prøverom...) Og aller viktigast: ti bud for turistar.

Så her kjem altså "Ti bud for turistar" (delvis saksa og litt moderert frå den kjende boka "Gode historier og dumme turister" som dessverre ikkje er å finne i bokhandlar enda):

1. Ver blid og triveleg (sjølv om vi ikkje er det på grunn av alle kollegaene dine som har besøkt oss tidlegare på dagen)
2. Ver sjølvstendig, ikkje spør "What do we HAVE TO see here in Oslo" eller "What are the MOST IMPORTANT things to see here?"
3. Ver førebudd på reisa di. Ikkje begynn med spørsmålet "I don't know ANYTHING about this country! What is there to do?"
4. Ha god ånde og vask deg regelmessig.
5. Ikkje skryt av at Sverige var betre, billegare, trivlegare osv.
6. Ikkje tvil på den informasjonen vi gjev som til dømes "Are you sure bus 30 goes to Bygdøy?" eller "I didn't see the luggage lockers when I went to the train station, are you sure they're there?" Sjølvsagt er vi sikre. Bagasjeoppbevaringsboksar forsvinn ikkje av seg sjølve over natta.
7. Ikkje repeter alt vi seier fleire gonger. Memoriser det heller i hovudet. Lydlaust.
8. Ikkje fortel oss at Norge er dyrt. Vi har høyrt det før og det hadde sikkert du også før du heilt frivillig bestemde deg for å dra hit.
9. Still eitt spørsmål om gongen. Vi har til ein viss grad simultankapasitet, men vi vil gjerne ha tid til å finne svaret på eitt spørsmål før vi blir bombardert med dei ti neste.
10. Ikkje bli sur dersom vi ikkje har svar på alt. Turistinformasjon betyr ikkje at vi kan og veit alt, men at vi kan gje deg informasjon om kor du kan få betre informasjon.

11. Det er ikkje vår feil at butikkane ikkje veit kor du kan få refundert Tax-Free. Ikkje bli sur på oss for at vi ikkje kan refundere når du skal forlate landet med bil eller fly.
12. Ikkje bli sur fordi du har trekt feil kølapp, og ikkje fortel oss at det var dårleg skilting på kølappsystemet. Det er du som ikkje kan lesa.
13. Noko av det aller enklaste du kan gjera i Oslo er å finne Karl Johans gate når du kjem ut frå Trafikanten. Det er enklare enn å finne Royal Christiania og Hotel Opera. Du kan nesten ikkje unngå å finne Karl Johan. Det kan derfor vera lurt å gå ut av Trafikanten for å prøve å finne Karl Johan før du eventuelt plagar oss med ein halvtimes repetering av forklaringa vår på korleis du finn Karl Johan.
14. Lær deg litt om Norge før du kjem. Det tek seks timar med tog mellom Bergen og Oslo, så det er ingen grunn til å tru at du kan sjå ein "pjord" på to timar. Midnattssola er dessutan på ein heilt annan plass enn "the pjords", og er faktisk den same sola du kan sjå om dagen.
15. Dersom du reiser med borna dine, bestill hotellrom før du kjem.

Den oppmerksame lesar vil ha oppdaga at det vart 15 bud. Dessutan finst det også tilleggsbud for turistar av ulike nasjonalitetar:

Tyske turistar:
-Ikkje spør kva for spor Bergensbana går frå om tre dagar. Det er ingen vits. Oslo S er ikkje så stor. Berre møt opp fem minutt før avgang og sjå på den store tavla. Det tek to minutt å gå frå spor 1 til spor 19. Det finst ingen fleire spor eller hemmelege, underjordiske gangar.
-Det er vanleg folkeskikk å spørje om vi kan tysk før de spør om ting. Tysk har ikkje status som verdsspråk og det finst veldig mange, til og med blant turistinformantar, som ikkje har sett verdien av å lære seg tysk.

Asiatiske turistar:
-Slapp av. Verda går ikkje under med det første.
-Ikkje sei Aaaaa.... med nedoverstemme, det høyrest veldig komisk og litt uintelligent ut.

Israelske turistar:
-Hald dykk heime til de har lært dykk folkeskikk. Det er ingen grunn til å ikkje behandle turistinformantane pent.

Amerikanske turistar:
-Uff, her veit eg nesten ikkje kor eg skal starte...

Heldigvis finst det veldig mange turistar som kan alle desse buda og nokre til. Ho som senda blomar frå USA for å takke for at ho hadde fått att kamera sitt som ho mista 17. mai, blir aldri gløymt. Heller ikkje det homofile paret som spanderte drink på meg som takk for god hjelp i fjor. Eller det amerikanske ekteparet på 80 år som sa "You just got my smile back" og "You saved our day" da eg bestilte hotellrom for dei i Flåm og teikna kart over Jernbanetorget. Det er desse turistane som gjer jobben verd å gjera.